Tijdens het huwelijk kunnen pensioenrechten zijn opgebouwd. In het algemeen geldt dat de tijdens het huwelijk opgebouwde ouderdomspensioenrechten moeten worden gedeeld. Ieder krijgt te zijner tijd de helft rechtstreeks van het pensioenfonds uitgekeerd. Daarvoor moet dan wel binnen twee jaar na de scheiding een formulier aan het pensioenfonds worden toegestuurd.

Echtscheidingsconvenant

Het is mogelijk om bij huwelijkse voorwaarden of bij een echtscheidingsconvenant af te wijken van deze standaardverdeling. Dat kan op de volgende vier manieren:

  1. pensioenverevening wordt uitgesloten, bijvoorbeeld omdat beide partijen ongeveer evenveel pensioen hebben opgebouwd;
  2. er wordt niet de helft maar een ander percentage verdeeld;
  3. er wordt een andere periode afgesproken (bijvoorbeeld ook het pensioen dat vóór het huwelijk is opgebouwd tijdens het samenwonen wordt meegenomen of juist een kortere periode);
  4. de helft van het ouderdomspensioen wordt samen met het bijzonder nabestaandenpensioen (zie hierna) definitief omgezet in een ‘eigen aanspraak op ouderdomspensioen’ voor de ex-echtgenoot (conversie).

Pensioenrechten scheiding

Echtgenoten hebben niet alleen recht op de helft van elkaars ouderdomspensioen. Daarnaast hebben zij recht op het gehele nabestaandenpensioen dat tot de datum van echtscheiding voor hen is opgebouwd. Bij overlijden heeft de ex-echtgenoot dus recht op een even groot nabestaandenpensioen als hij of zij zou hebben gekregen bij overlijden van de ander op de datum van de echtscheiding. Dit wordt ook wel het bijzonder nabestaandenpensioen genoemd.

Het komt steeds vaker voor dat er geen nabestaandenpensioen vrijkomt op het moment dat een ex-echtgenoot overlijdt. Dit heeft ermee te maken dat in de pensioenpolissen alleen het risico van het overlijden van een echtgenoot tijdens het huwelijk (en dus niet van een ex-echtgenoot na het huwelijk) is verzekerd. Dit is te vergelijken met een overlijdensrisicoverzekering. Hierdoor wordt tijdens het huwelijk geen nabestaandenpensioen meer opgebouwd en is er na een echtscheiding niets uit te keren. In dat geval kunnen de financiële gevolgen groot zijn vanwege het vervallen van de partneralimentatie of pensioenuitkering bij overlijden. Om de financiële gevolgen van overlijden van uw ex-echtgenoot op te vangen bestaat de mogelijkheid om op eigen naam een risicoverzekering af te sluiten op het leven van de ander.