Een kind onterven, je doet het niet zomaar. Maar als het gebeurt, waar moet je dan aan denken?
Het onterven van kinderen komt regelmatig voor. Hiervoor is een testament nodig, want alleen daarin kan vastgelegd worden dat er een erfgenaam onterfd wordt. De “onterfde” erfgenaam kan met naam en toenaam in het testament genoemd worden. De erflater kan er ook voor kiezen om alleen te benoemen wie de erfgenamen zijn, waardoor de (andere) kinderen automatisch onterfd zijn.
Gevolg hiervan is dat er veelal ruzie over de afwikkeling van de erfenis ontstaat. Vaak wil het onterfde kind toch nog proberen geld uit de nalatenschap te krijgen. Het is belangrijk om je daarin goed te laten adviseren.
Legitieme portie (kindsdeel)
Er bestaan veel misverstanden over onterving. Wat zijn nu precies de regels? De wet is duidelijk: je kind onterven kán, maar nooit helemaal. Een kind blijft altijd aanspraak houden op zijn of haar wettelijk kindsdeel, de zogenoemde legitieme portie. Overigens hoeft deze niet opgeeist te worden, een onterfd kind kan ook berusten in de onterving.
De legitieme portie geeft alleen recht op een geldvordering. Een onterfd kind kan dus geen goederen (bijvoorbeeld de antieke klok) opeisen.
De legitieme portie is gemakkelijk gezegd de helft van wat iemand zou krijgen als hij volledig erfgenaam was.
Bij de berekening van de omvang van de legitieme portie wordt er niet alleen gekeken naar de waarde van de nagelaten goederen, maar wordt ook rekening gehouden met bepaalde giften die door overledene gedaan zijn toen hij nog in leven was. De legitieme portie wordt dus niet berekend over de daadwerkelijke nalatenschap, maar over een zogenaamde legitieme massa.
De legitieme massa bestaat uit de daadwerkelijke nalatenschap verminderd met bepaalde schulden (denk bijvoorbeeld aan de kosten van de begrafenis of crematie) en vermeerderd met bepaalde giften.
Een onterft kind heeft recht op alle informatie die nodig is voor de berekening van de legitieme portie. De relevante informatie kan bijvoorbeeld lopen van (buitenlandse) bankafschriften tot schenkingen en van levensverzekeringen tot een antieke inboedel. Het verzamelen van al die informatie is vaak een kostbare zaak.
Kun je dit omzeilen?
Nee! Een erflater die bedenkt een kind te kunnen bevoordelen via schenkingen/giften heeft het mis. Op grond de wet tellen giften aan afstammelingen tellen levenslang mee voor de berekening van de legitieme portie.
Echtgenoot onterven?
Overigens kun je ook een echtgenoot onterven. Ook dit gaat via een testament. Het grote verschil met het onterven van een kind is dat een echtgenoot of echtgenote geen recht heeft op een legitieme portie.
Voorkomen is beter dan genezen
Goede voorlichting is zeer belangrijk bij onterven. Vaak realiseert men zich niet hoe ingrijpend onterving kan zijn en hoe het de familieverhoudingen (verder) kan ontwrichten na overlijden. Het gaat vaak gepaard met heftige emoties.
Soms kan nalatenschapsmediation (voor of na het overlijden) een oplossing bieden. Of bijvoorbeeld een bewindvoerder die het vermogen na het overlijden van de ouder het vermogen gaat beheren.
Advies?
Neem gerust contact op met een van onze gespecialiseerde erfrecht advocaten op 0229-295477 of op info@vzbadvocaten.nl. Wij zijn lid van de Vereniging van Erfrecht Advocaten Nederland (VEAN).
Erfrecht advocaat in de regio Hoorn, Zwaag, Stede Broec, Enkhuizen, Purmerend, Volendam, Zaandam, Alkmaar, Waterland.
